Αραβική Επανάσταση: Μαρξιστική ανάλυση. Μέρος Τρίτο: Η επανάσταση δεν έχει ολοκληρωθεί

Δημοσιεύουμε σήμερα το τρίτο μέρος του "Μανιφέστου της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης για την Αραβική Επανάσταση" μεταφρασμένο στα ελληνικά. Πρόκειται για μια σοβαρή απόπειρα μαρξιστικής ανάλυσης των γεγονότων στον αραβικό κόσμο, η οποία παρουσιάστηκε σε τρία μέρη στην ιστοσελίδα www.marxist.com.

Το να πούμε ότι μια επανάσταση ξεκίνησε, δεν σημαίνει, ότι έχει κιόλας ολοκληρωθεί· πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να πούμε ότι η νίκη είναι εξασφαλισμένη. Είναι ένας αγώνας ζωντανών δυνάμεων. Η επανάσταση δεν είναι ένα δράμα που παίζεται σε μια πράξη. Είναι μια περίπλοκη διαδικασία με πολλές ανόδους και υφέσεις. Η ανατροπή του Μουμπάρακ, του Μπεν Αλί και του Γκανουτσί σηματοδοτούν το τέλος της πρώτης φάσης της. Η επανάσταση δεν έχει πετύχει να ανατρέψει εξολοκλήρου το παλαιό καθεστώς, ούτε όμως το τελευταίο έχει κατορθώσει με τη σειρά του να επανακτήσει τον έλεγχο.

Στη Ρωσία του 1917 η επανάσταση κράτησε εννέα μήνες, από το Φλεβάρη ως τον Οκτώβρη, όταν τελικά οι εργάτες πήραν την εξουσία υπό την ηγεσία των μπολσεβίκων. Παρόλα αυτά η Ρωσική Επανάσταση δεν ήταν μια ευθύγραμμη διαδικασία, καθώς εξελίχθηκε μέσα από αντιξοότητες και αντιφάσεις. Υπήρχε μια περίοδος ανοιχτής αντίδρασης από τον Ιούλιο ως τον Αύγουστο. Ο Λένιν αναγκάστηκε να καταφύγει στη Φινλανδία και το κόμμα των Μπολσεβίκων βρέθηκε κυριολεκτικά στην παρανομία. Έτσι όμως προετοιμάστηκε το πέρασμα σε μια νέα φάση της επανάστασης, που αποκορυφώθηκε με την εξέγερση του Οκτώβρη.   

Στην Ισπανία είδαμε μια παρόμοια εξέλιξη, με απαρχή την πτώση της μοναρχίας το 1931, που ακολουθήθηκε από μια ραγδαία άνοδο της ταξικής πάλης. Η ήττα όμως της κομμούνας της Αστούριας τον Οκτώβριο του 1934 οδήγησε σε μια περίοδο αντίδρασης, τη μαύρη διετία του 1935-36, που ονομάστηκε Bienno Negro. Αποδείχτηκε όμως ότι ήταν το πρελούδιο μιας νέας ανόδου της επανάστασης, που άρχισε με τη νίκη του Λαϊκού Μετώπου στις εκλογές του '36, πέρασε στον εμφύλιο πόλεμο και κατέληξε στην ήττα και την επικράτηση του φασισμού.

Μετά την πτώση του Μουμπάρακ, η Αιγυπτιακή Επανάσταση μοιάζει με ένα ξέφρενο καρναβάλι. Οι μάζες ωστόσο παλεύουν για κατακτήσεις που καμιά αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει. Όπως οι Ρώσοι εργάτες το Φεβρουάριο του 1917 έτσι και οι Αιγύπτιοι κατόρθωσαν να ανατρέψουν έναν τύραννο, αλλά δεν πέτυχαν ακόμη τους κύριους στόχους τους. Η πραγματική μάχη βρίσκεται ακόμα μπροστά τους. Τι κερδήθηκε λοιπόν με την ανατροπή του Μουμπάρακ και τι με την απόδραση του Μπεν Αλί στη Σαουδική Αραβία; Κανένα από τα θεμελιώδη κοινωνικά προβλήματα δεν βρήκε τη λύση του. Οι εργάτες παλεύουν για ψωμί, σπίτι και δουλειά και όχι για κάποια γριφώδη μορφή αστικής δημοκρατίας, στην οποία όλα αλλάζουν έτσι που τα πάντα στο τέλος να παραμένουν τα ίδια.

Μέσα από τις επώδυνες εμπειρίες τους, οι μάζες πήραν μερικά σοβαρά μαθήματα. Αργά ή γρήγορα θα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η ίδια η εργατική τάξη οφείλει να καταλάβει την εξουσία. Θα υπάρξει μια μακρά δοκιμαστική περίοδος, μια διαδικασία εσωτερικής διαφοροποίησης. Τούτη έχει ήδη ξεκινήσει. Στις επαναστατικές επιτροπές τα πιο μετριοπαθή στοιχεία που βρέθηκαν επικεφαλής του κινήματος στα πρώτα του στάδια και που τρέφουν ψευδαισθήσεις αναφορικά με το ρόλο του στρατού, αμφισβητούνται από τα νεοεισερχόμενα στρώματα των εργατών και της νεολαίας, που αντιτίθενται σε κάθε συμβιβασμό. Υπάρχει ο φόβος πως ό,τι έχουν κατακτήσει με το αίμα τους κινδυνεύουν να τους το πάρουν πίσω εξαπατώντας τους. Αυτή η καχυποψία είναι καθόλα βάσιμη.

Με την πτώση του Μουμπάρακ η Αιγυπτιακή Επανάσταση κατέκτησε την πρώτη της μεγάλη νίκη. Όπως προείπαμε όμως, κανένα από τα θεμελιώδη προβλήματα της αιγυπτιακής κοινωνίας δεν έχει λυθεί ως τώρα. Οι τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν, οι άστεγοι κοιμούνται στα νεκροταφεία, ενώ 10% περίπου του εργατικού δυναμικού είναι άνεργο, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές -το πραγματικό ποσοστό είναι ακόμα υψηλότερο.

Η οργή ξεχειλίζει εξαιτίας της ανισότητας και της πανταχού παρούσας διαφθοράς, που συνιστούν τα κύρια χαρακτηριστικά του παλαιού καθεστώτος. Δισεκατομμύρια δολάρια του δημόσιο πλούτου έκαναν φτερά. Τα ποσά που υπεξαιρέθηκαν μόνο από την οικογένεια Μουμπάρακ, υπολογίζονται μεταξύ 40 και 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό γιγάντωσε την αποστροφή και την αγανάκτηση σε μια χώρα όπου το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

 Είναι αδύνατο να πει κανείς με σιγουριά τι θα επακολουθήσει. Εντούτοις, μπορούμε να πούμε ότι η επανάσταση θα τραβήξει σε μάκρος και αναμένεται να γνωρίσει όλων των ειδών τις μεταμορφώσεις. Επί του παρόντος, οι μάζες είναι συνεπαρμένες με την ιδέα της δημοκρατίας. Τούτο το αίσθημα ευφορίας επηρεάζει ακόμη και την πιο προωθημένη επαναστατική πτέρυγα. Η περίοδος των δημοκρατικών και συνταγματικών ψευδαισθήσεων είναι ένα αναπόφευκτο στάδιο, που δεν πρόκειται όμως να διαρκέσει αιωνίως. Η επανάσταση σείει εκ θεμελίων την κοινωνία. Αφυπνίζει νέα, προηγουμένως αδρανή, και καθυστερημένα στρώματα και τα εισάγει στην πολιτική ζωή· αρχίζουν πλέον να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Όταν αυτοί οι άνθρωποι φωνάζουν "thawra hatta'l nasr" (επανάσταση μέχρι την τελική νίκη), το εννοούν.

Όλες οι απόπειρες να αποκατασταθεί η πολιτική ισορροπία δεν πρόκειται να έχουν κανένα αποτέλεσμα, γιατί η κρίση του καπιταλισμού δεν επιτρέπει την ικανοποίηση των ζωτικότερων αναγκών του πληθυσμού. Θα μεσολαβήσει μια σειρά ασταθών αστικών καθεστώτων· η μια κυβέρνηση θα διαδέχεται την άλλη. Αυτό ενέχει έναν κίνδυνο: όταν η ταξική πάλη φτάσει στα ακρότατα όριά της, το κράτος τείνει να αρθεί υπεράνω της κοινωνίας και να αποκτήσει μια σχετική αυτονομία. Το αποτέλεσμα είναι μία αμφιταλαντευόμενη στρατιωτική δικτατορία ή επί το ορθότερον ένα βοναπαρτιστικό καθεστώς. Το γεγονός και μόνο της ύπαρξης ενός τέτοιου καθεστώτος αποδεικνύει ότι η επανάσταση, που ξεκίνησε στις 25 Φεβρουαρίου, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Θα γνωρίσει πολλές μεταστροφές προτού δούμε να γράφεται η τελική λέξη του δράματος.

Παρ' όλες τις εκκλήσεις για εθνική ενότητα, η αιγυπτιακή κοινωνία έχει πολωθεί στο έπακρο. Η επανάσταση διαθέτει ακόμα σημαντικά αποθέματα υποστήριξης μέσα στον πληθυσμό. Οι φοιτητές κάνουν αγκιτάτσια στα πανεπιστήμια· οι εργάτες προχωρούν σε απεργίες και καταλήψεις εργοστασίων εκδιώκοντας τους μισητούς διοικητές και τους διεφθαρμένους συνδικαλιστικούς ηγέτες. Οι απεργοί εργάτες πετρελαίου πέτυχαν να ικανοποιήσουν όλα τους τα αιτήματα, συμπεριλαμβανομένης της παραίτησης του υπουργού Πετρελαίου, μέσα σε τρεις μόνο μέρες. Αυτό φανερώνει σε τίνος τα χέρια βρίσκεται πραγματικά η  δύναμη.

Το μιλιταριστικό καθεστώς στην Αίγυπτο δεν μπορεί να διατηρηθεί για πολύ ακόμη. Όλες οι απόπειρες να αποκατασταθεί η τάξη (δηλαδή η εξουσία των πλούσιων και των ισχυρών) έπεσαν στο κενό. Ο στρατός προσπάθησε να σταματήσει τις απεργίες, όμως αυτές αδιάπτωτα συνεχίζονται. Μακράν του να υποχωρεί, το κίνημα των εργατών αποκτά όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Τι μπορούν να κάνουν λοιπόν οι στρατηγοί; Από τη στιγμή που στάθηκαν ανίκανοι να χρησιμοποιήσουν τα τανκς για να συντρίψουν την εξέγερση, ακόμη λιγότερο μπορούν τώρα να καταφύγουν σε μια τέτοια λύση για να καταστείλουν τις απεργίες, στα πλαίσια ενός υποτιθέμενου δημοκρατικού καθεστώτος.

Οι στρατηγοί θα υποχρεωθούν να παραδώσουν την εξουσία σε μια πολιτική, δηλαδή αστική, κυβέρνηση. Έτσι θα έχουμε μια αντεπανάσταση με δημοκρατικό προσωπείο. Δεν θα είναι όμως τόσο εύκολο γι' αυτήν να αποκαταστήσει τη σταθερότητα. Η δημοκρατία δεν είναι για τους εργάτες μια λέξη κενή περιεχομένου. Εάν δεν οδηγήσει σε μια καλυτέρευση του επιπέδου ζωής, εάν δεν προσφέρει στέγη και εργασία, τότε ποιο το νόημα του αγώνα τους;

Αν όλα αυτά είχαν συμβεί δέκα χρόνια νωρίτερα, ίσως να είχαν συμβάλει στο να εγκαθιδρυθούν μιας μορφής αστικά δημοκρατικά καθεστώτα. Η άνοδος του διεθνούς καπιταλισμού θα τους είχε παράσχει κάποια περιθώρια ελιγμών. Τώρα όμως υπάρχει μια βαθύτατη κρίση σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτή είναι η αιτία του επαναστατικού αναβρασμού και ταυτόχρονα της αδυναμίας κατασίγασής του. Το καπιταλιστικό σύστημα δεν έχει τίποτα να προσφέρει στις μάζες. Δεν μπορεί να εξασφαλίσει τις θέσεις εργασίας και ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, ούτε καν στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Πώς μπορούν να ελπίζουν ότι θα επιτύχουν κάτι τέτοιο στην Αίγυπτο;

Οι εκ μέρους των εργατών απεργίες, καταλήψεις εργοστασίων και η εκδίωξη των διευθυντών των επιχειρήσεων είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας. Σηματοδοτούν την είσοδο της επανάστασης στα εργοστάσια και τους χώρους δουλειάς. Καταδεικνύουν το γεγονός ότι οι εργάτες της Αιγύπτου προχωρούν από τον αγώνα για πολιτική δημοκρατία στην πάλη για οικονομική δημοκρατία. Η αιγυπτιακή εργατική τάξη αρχίζει πλέον να συμμετέχει στην επανάσταση κάτω από τη δική της σημαία, παλεύοντας για τις δικές της ταξικές διεκδικήσεις. Αυτός είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για το μέλλον της επανάστασης.

Οι εργάτες διαμαρτύρονται ενάντια στη διαφθορά και τους χαμηλούς μισθούς. Εξεγείρονται ενάντια στους διορισμένους από το κράτος διοικητές επιχειρήσεων και συγκροτούν επαναστατικά συμβούλια, με σκοπό να λειτουργήσουν οι ίδιοι τα εργοστάσια και άλλες επιχειρήσεις. Αυτή είναι η σωστή γραμμή που πρέπει να ακολουθηθεί.

Οι αστοί αναλυτές υπογραμμίζουν σκοπίμως τον αποκλειστικά οικονομικό χαρακτήρα σε πολλές από αυτές τις απεργίες. Βεβαίως, οι εργάτες πιέζουν για την ικανοποίηση των άμεσων αιτημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι βλέπουν την επανάσταση όχι μόνο ως μέσο επιβολής μιας τυπικής δημοκρατίας, αλλά πάνω απ' όλα για την επίτευξη καλύτερων μισθών, καλύτερων συνθηκών εργασίας· με λίγα λόγια αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή. Αυτός ο ταξικός αγώνας δεν μπορεί λοιπόν να σταματήσει μόνο και μόνο επειδή ο Χόσνι Μουμπάρακ δεν βρίσκεται πλέον στο προεδρικό μέγαρο.    

Για μια εργατική δημοκρατία!

Στο Σουέζ, ο κρατικός μηχανισμός κατέρρευσε πλήρως για διάστημα τεσσάρων με πέντε ημερών. Όπως νωρίτερα στην Τυνησία, επαναστατικές επιτροπές και ένοπλα σώματα ελέγχου συστήθηκαν για να υπερασπιστούν το λαό. Τα γεγονότα αυτά καταδεικνύουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα σοβιέτ, δηλαδή τα εργατικά συμβούλια, δεν αποτελούν μια τεχνητή επινόηση των μαρξιστών, αλλά αναφαίνονται αυθόρμητα σε κάθε αληθινή επανάσταση.

Έτσι φτάνουμε στο καίριο ζήτημα που είναι αυτό του κράτους. Η παλιά κρατική εξουσία υποτάχθηκε μπροστά στην επανάσταση. Τώρα πρέπει να αντικατασταθεί από μια νέα. Υπάρχει μια δύναμη μέσα στην κοινωνία που είναι ισχυρότερη από κάθε κράτος: αυτή του επαναστατημένου λαού. Θα πρέπει όμως να οργανωθεί. Και στις δυο χώρες, Αίγυπτο και Τυνησία, υπάρχουν στοιχεία δυαδικής εξουσίας από τη στιγμή που συγκροτήθηκαν οι επαναστατικές επιτροπές. Ολόκληρες πόλεις και περιοχές διευθύνονται από αυτές τις επιτροπές.

Στην Τυνησία η επαναστατική αυτοοργάνωση του λαού προχώρησε ακόμη περισσότερο απ' ό,τι στην Αίγυπτο. Αυτά τα σώματα, σε πολλές περιπτώσεις ανεπτυγμένα γύρω από τις τοπικές δομές των συνδικάτων της UGTT, πήραν υπό τον έλεγχό τους τη διεύθυνση κάθε κοινωνικής λειτουργίας στις πόλεις και στα χωριά, ακόμη και σε ολόκληρες περιοχές, αφού πρώτα εκδίωξαν τις παλιές αρχές του καθεστώτος του Μπεν Αλί. Παρά την ατέρμονη αυτή συζήτηση από την πλευρά της άρχουσας τάξης περί χάους και έλλειψης ασφαλείας, το γεγονός παραμένει ότι ο εργαζόμενος πληθυσμός κατόρθωσε να επιβάλει αποκλειστικά με τα δικά του μέσα την ασφάλεια και την τάξη· εδώ όμως επρόκειτο για ένα διαφορετικό είδος τάξης: της επαναστατικής τάξης. 

Στην Αίγυπτο, ύστερα από την κατάρρευση της αστυνομικής εξουσίας στις 28 Ιανουαρίου, οι μάζες ανέλαβαν δράση στις λαϊκές γειτονιές. Έστησαν ομάδες ελέγχου οπλισμένες με μαχαίρια, ξίφη και λοστούς, για να ελέγχουν τα αυτοκίνητα που εισέρχονταν και εξέρχονταν από την περιοχή τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι λαϊκές επιτροπές πήραν κυριολεκτικά στα χέρια τους τη διεύθυνση μιας ολόκληρης πόλης, αναλαμβάνοντας ακόμη και τη ρύθμιση της κυκλοφορίας. Εδώ έχουμε μια εμβρυακή μορφή λαϊκής πολιτοφυλακής, μια εναλλακτική μορφή κρατικής εξουσίας.

Όπως ακριβώς ο λαός συγκρότησε επιτροπές για να προστατεύσει τις γειτονιές του από τα εγκληματικά στοιχεία -όταν η αστυνομία αποσύρθηκε εσκεμμένα από τους δρόμους, ώστε να προκαλέσει χάος και αταξία- έτσι και τώρα, για να οργανωθεί η επανάσταση με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο, η ίδια τακτική πρέπει να υιοθετηθεί και να γενικευθεί. Για να μπορέσουμε να υπερασπιστούμε και να επεκτείνουμε την επανάσταση πρέπει να σχηματίσουμε παντού επιτροπές άμυνας!

Οι εκλεγμένες επιτροπές για την άμυνα της επανάστασης, που ήδη υπάρχουν σε ορισμένες περιοχές, πρέπει να επεκταθούν σε κάθε δρόμο, σε κάθε εργοστάσιο, σε κάθε χωριό· πρέπει να συνδεθούν μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό και τελικά εθνικό επίπεδο. Αυτό θα αποτελέσει τον πυρήνα για μια μελλοντική δημοκρατική κυβέρνηση εργατών και χωρικών, τη μόνη εναλλακτική λύση στο σάπιο δικτατορικό καθεστώς.  

Η ΔΜΤ υποστηρίζει:

  • Την πλήρη εκκαθάριση και τον εκδημοκρατισμό του στρατού
  • Το σχηματισμό στρατιωτικών επιτροπών και επιτροπών των κατώτερων αξιωματικών που έχουν περάσει με το μέρος της επανάστασης
  • Έξω οι διεφθαρμένοι και αντιδραστικοί στρατηγοί
  • Άμεση διάλυση όλων των σωμάτων καταστολής
  • Όλοι όσοι είναι ένοχοι πράξεων τρομοκρατίας ενάντια στο λαό πρέπει να προσαχθούν σε δίκη και να τιμωρηθούν
  • Γενικός εξοπλισμός του λαού
  • Συγκρότηση λαϊκής πολιτοφυλακής
  • Για μια κυβέρνηση εργατών και χωρικών

Η επανάσταση δεν γνωρίζει σύνορα

Ο διεθνής χαρακτήρας της επανάστασης έγινε εξαρχής φανερός. Άλλες αραβικές χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα με αυτά της Τυνησίας και της Αιγύπτου: αύξηση των τιμών στα είδη διατροφής, διαρκώς επιδεινούμενες οικονομικές συνθήκες, ανεργία και αχαλίνωτη κρατική διαφθορά. Εκατομμύρια άνθρωποι αγωνίζονται να επιβιώσουν. Όπως στη φύση έτσι και στην κοινωνία παρόμοιες συνθήκες παράγουν παρόμοια αποτελέσματα. Ό,τι συνέβη στην Τυνησία και την Αίγυπτο μπορεί να συμβεί σε πολλές άλλες χώρες, και όχι μόνο στον αραβικό κόσμο.

Οι ιμπεριαλιστές προσπαθούν να καθησυχάσουν τους εαυτούς τους με τη σκέψη ότι δεν θα υπάρξει μια διαδικασία ντόμινο, αλλά τα ντόμινο έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν: Λιβύη, Μαρόκο, Σουδάν, Ιράκ, Τζιμπουτί, Υεμένη, Μπαχρέιν και Ομάν, όλα τα αραβικά κράτη εισέρχονται στην επαναστατική δίνη. Όπως στην Τυνησία και την Αίγυπτο, οι λαοί της Αλγερίας, της Ιορδανίας και της Υεμένης ζουν σε συνθήκες φτώχειας υπό το ζυγό δικτατορικών ελίτ, που διάγουν πολυτελή βίο απομυζώντας το έθνος.

Στην περίπτωση του Ιράκ η επανάσταση συνυφαίνεται με την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την ξένη κατοχή, καθώς και με το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του κουρδικού λαού. Την ίδια στιγμή, ένα χαρακτηριστικό του κινήματος διαμαρτυρίας στο Ιράκ είναι ότι έχει εξαλείψει κάθε σεχταριστικό διαχωρισμό ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες, ανάμεσα σε Άραβες, Κούρδους και Τουρκμένιους, οι οποίοι αποτέλεσαν στο παρελθόν τη βάση για την κυριαρχία αντιδραστικών πολιτικών.

Ένα από τα φλέγοντα ζητήματα που έθεσαν τα κινήματα διαμαρτυρίας είναι η αύξηση του κόστους διαβίωσης, που οφείλεται μερικώς στην απόσυρση από την πλευρά των κυβερνήσεων των επιδομάτων πετρελαίου και ζάχαρης -ένας  παράγοντας της εξέγερσης σε όλο τον αραβικό κόσμο. Οι ηγέτες της Ιορδανίας, της Αλγερίας και της Λιβύης, όλοι τους μείωσαν τους φόρους στα εισαγόμενα είδη διατροφής ή χαμήλωσαν τις τιμές στα είδη πρώτης ανάγκης σε μια προσπάθεια να κατασιγάσουν τις ταραχές. Στην Αλγερία το καθεστώς προχώρησε σε παραχωρήσεις προκειμένου να εμποδίσει μια πιθανή έκρηξη, που θα ήταν ακόμη ισχυρότερη από την εξέγερση στις επαρχίες των Βερβέρων το 2001.

Ακόμη και οι πλούσιες σε πετρέλαιο μοναρχίες του Περσικού κόλπου έχουν αναστατωθεί. Το Κουβέιτ διένειμε 4.000 στερλίνες (4.600 ευρώ ή 4.600 δολάρια) σε όλους τους πολίτες του, ώστε να καθησυχάσει τον πληθυσμό. Τέτοιου είδους μέτρα στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να δώσουν μια πρόσκαιρη αναβολή στον αναπόφευκτο επαναστατικό ξεσηκωμό.

Τα Δυτικά ΜΜΕ παρουσίασαν τεχνηέντως το κίνημα στο Μπαχρέιν σαν ένα σεχταριστικό αγώνα θρησκευτικού τύπου ανάμεσα στη σιιτική πλειονότητα και τους σουνίτες. Αυτό είναι ένα ψέμα. Οι πολίτες του Μπαχρέιν παλεύουν ενάντια στη διαφθορά, ενάντια στην ανεργία, ενάντια στις διακρίσεις και υπέρ των δικαιωμάτων των μεταναστών και των γυναικών, για ελεύθερες εκλογές και μια ίση διανομή του πλούτου. Παντού βλέπουμε τις μάζες να δείχνουν το ίδιο απαράμιλλο θάρρος απέναντι σε πραγματικά πυρά. Στο Μπαχρέιν ο στρατός αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την πλατεία του Μαργαριταριού. Ο ρόλος της εργατικής τάξης για μια ακόμα φορά υπήρξε κομβικής σημασίας, καθώς ήταν η απειλή μιας γενικής απεργίας από την πλευρά των εργατικών συνδικάτων που ανάγκασε το καθεστώς να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις.

Σε όλα τα κράτη του Κόλπου υπάρχει στυγνή εκμετάλλευση της εργασίας, κυρίως των μεταναστών. Μόνο στη Σαουδική Αραβία εργάζονται 1.100.000 Πακιστανοί. Στην περιοχή υπήρξαν στο παρελθόν απεργίες και εξεγέρσεις, που δεν έγιναν ευρέως γνωστές, όπως αυτή των 8.000 οικοδόμων στο Ντουμπάι.

Το ίδιο το σαουδαραβικό καθεστώς, αυτό το προπύργιο της αντίδρασης στη Μέση Ανατολή, μοιάζει με ένα καζάνι που βράζει. Σε ένα τέτοιο καθεστώς, όταν ξεσπά η λαϊκή αγανάκτηση, γίνεται χωρίς προειδοποίηση και συνοδεύεται από ανεξέλεγκτη βία. Ο σαουδαραβικός βασιλικός οίκος είναι διεφθαρμένος και παρηκμασμένος. Διαιρέσεις έχουν προκύψει, όσον αφορά τη διαδοχή και η δυσαρέσκεια του πληθυσμού διαρκώς εντείνεται. Όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, όλο το πετρέλαιο του βασιλείου δεν θα είναι αρκετό για να τους σώσει. Είναι ενδεικτικό ότι πλέον ακόμη και το ουαχαμπιτικό ιερατείο στρέφεται εναντίον τους.

Η Αραβική Επανάσταση αναβίωσε το επαναστατικό κίνημα στο Ιράν, όπου αξιωματικοί της Επαναστατικής Φρουράς δήλωσαν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να πυροβολήσουν εναντίον συμπατριωτών τους, ενώ προειδοποίησαν τα μέλη της πολιτοφυλακής Μπασίτζ να αφήσουν τα ρόπαλα στο σπίτι τους. Τα ρήγματα στον κρατικό μηχανισμό αποκαλύπτουν τη βαθιά κρίση του καθεστώτος, που έχει διασπαστεί από την κορυφή έως τη βάση.

Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες ποιας μορφής πολιτικές τάσεις και καθεστώτα θα αναδυθούν κάθε φορά και είναι φυσικό να διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι εξελίξεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο υπήρξαν σχεδόν πανομοιότυπες. Στη Λιβύη όμως η κατάσταση ήταν διαφορετική. Το καθεστώς είχε τη βάση του κυρίως στην περιοχή της Τρίπολης. Η εξέγερση περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο ανατολικό τμήμα της χώρας και η επανάσταση μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο, η έκβαση του οποίου είναι ακόμα αβέβαιη.

Ο Καντάφι αδιαφορεί για το αν ολόκληρη η χώρα καταποντιστεί μαζί του. Έχοντας χάσει τον έλεγχο των ανατολικών επαρχιών και της δεύτερης σε έκταση πόλης της Βεγγάζης, αποφάσισε να πολεμήσει μέχρις εσχάτων, βυθίζοντας τη Λιβύη σε ένα λουτρό αίματος. Έχουν σημειωθεί ευρείας κλίμακας αποσκιρτήσεις στο λιβυκό στρατό ακόμα και στα ανώτερα κλιμάκια. Δεν πρόκειται όμως να έχουν τα ίδια αποτελέσματα όπως στην περίπτωση της Αιγύπτου, εξαιτίας της διαφορετικής φύσης του στρατού και του καθεστώτος.

Όλα τα αραβικά καθεστώτα βρίσκονται σε έναν κυκεώνα. Ούτε ένα από αυτά δεν πρόκειται στο τέλος να επιβιώσει. Υπάρχει μια σειρά από πιθανά σενάρια, που εξαρτώνται από το συσχετισμό των ταξικών δυνάμεων και μια σειρά από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, τους οποίους είναι αδύνατον να προβλέψει κανείς. Ένα πράγμα όμως είναι ξεκάθαρο: όποιο κι αν είναι η μορφή της μεταπολίτευσης, δεν θα μπορέσει να ικανοποιήσει ούτε καν τα πιο στοιχειώδη αιτήματα των μαζών. 

Η αδυναμία του ιμπεριαλισμού

Οι ιμπεριαλιστές ανησυχούν για το ποια θα είναι η κατάληξη. Δεν ανέμεναν αυτά τα γεγονότα και δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Ο Ομπάμα δεν τόλμησε να καλέσει δημόσια τον Μουμπάρακ να παραιτηθεί, εξαιτίας της επίδρασης που θα είχε κάτι τέτοιο στα άλλα αραβικά κράτη. Υποχρεώθηκε να μιλήσει σε μια προσεχτικά υπολογισμένη διπλωματική γλώσσα. Οι λέξεις δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα, από το στόμα του Ομπάμα και των Ευρωπαίων ομολόγων του, ακούγονται ως η επιτομή της υποκρισίας.

Ο κυνισμός των δυτικών κυβερνήσεων παρουσιάζεται έτσι σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια. Αφού για δεκαετίες στήριξαν τη φαύλη δικτατορία στην Τυνησία, ξαφνικά όλοι τάσσονται υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκφραστής αυτής της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν κατά τον Σαρκοζί ο ίδιος ο Μπεν Αλί, ακόμη κι όταν βασάνιζε τους εγκλεισμένους στις φυλακές πολιτικούς του αντιπάλους. Από την πλευρά της, η Ουάσινγκτον κάλυψε τις βαρβαρότητες όλων των φιλοδυτικών δικτατόρων. Τώρα εισπράττουν τα επίχειρα των πράξεών τους.

Η πολιτική επιδρά πάνω στην οικονομία και το αντίστροφο. Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν, εξαιτίας του φόβου ότι οι αναταραχές μπορεί να εξαπλωθούν και σε άλλα αραβικά κράτη, αποσταθεροποιώντας ως και τον πετρελαϊκό γίγαντα που λέγεται Σαουδική Αραβία, ή ακόμη να επηρεάσουν τη ροή του πετρελαίου από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Το αργό μπρεντ  έφτασε να ξεπεράσει τα 120 δολάρια το βαρέλι και κινείται πλέον πάνω από το επίπεδο των 110 δολαρίων. Αυτό απειλεί να υπονομεύσει την ασθενική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.

Για οικονομικούς, πολιτικούς και στρατιωτικούς λόγους οι ιμπεριαλιστές έχουν ανάγκη από τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Το ερώτημα είναι όμως, πώς θα τη διατηρήσουν. Οι ΗΠΑ από την πρώτη στιγμή αναζητούν εναγωνίως μια συνεκτική απάντηση στα γεγονότα που αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα. Στην πραγματικότητα, η μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη περιορίστηκε στο ρόλο του ανήμπορου παρατηρητή. Ένα άρθρο του Ρούπερτ Κόρνγουελ, ανταποκριτή της εφημερίδας Independent στην Ουάσινγκτον, έφερε τον ενδιαφέροντα τίτλο Η αυστηρή γλώσσα της Ουάσινγκτον υποκρύπτει την αδυναμία της, που συνοψίζει ρεαλιστικά τη δυσχερή θέση των ιμπεριαλιστών.

Ορισμένοι "έξυπνοι" αναλυτές πιστεύουν ότι η Αραβική Επανάσταση είναι μέρος μιας ιμπεριαλιστικής συνωμοσίας. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Οι εξελίξεις έπιασαν εντελώς απροετοίμαστη την άρχουσα τάξη. Αυτές οι επαναστάσεις αποσταθεροποιούν εξολοκλήρου μια από τις πιο σημαντικές γι' αυτούς περιοχές, ενώ ο αντίκτυπός τους ξεπερνά τα όρια του αραβικού κόσμου. Όλα αυτά δεν τους είναι καθόλου ευχάριστα.

Η Μέση Ανατολή είναι κομβικής σημασίας για τους ιμπεριαλιστές. Οι Αμερικανοί έχουν ξοδέψει τέσσερις δεκαετίες για να εδραιώσουν τη θέση τους εκεί. Η Αίγυπτος έχει ρόλο κλειδί στους σχεδιασμούς τους. Τώρα, όλα αυτά σαρώθηκαν μπροστά στα μάτια τους μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ο Ομπάμα αδυνατούσε να επέμβει και απέφυγε να αναφερθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, φοβούμενος μήπως προσβάλει τους Σαουδάραβες συμμάχους του.

Το 8% του παγκόσμιου εμπορίου διεξάγεται μέσω της διώρυγας του Σουέζ και οι Αμερικανοί τρομοκρατήθηκαν με την προοπτική του αποκλεισμού του, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν το παραμικρό. Ο Ομπάμα περιορίστηκε να δηλώσει πως επρόκειτο για μια επιλογή του αιγυπτιακού λαού. Οι Αμερικανοί δεν διακήρυξαν κάτι ανάλογο στην περίπτωση του Ιράκ και του Αφγανιστάν, όπου δεν δίστασαν ούτε στιγμή να εισβάλουν.

Αμερικανικά πολεμικά πλοία στάλθηκαν βέβαια στο Σουέζ, χωρίς όμως να προχωρήσουν σε οποιαδήποτε δράση. Η κίνηση αυτή αποσκοπούσε στο να φανερώσει το αληθινό πρόσωπο της δημοκρατίας που πρεσβεύει ο Ομπάμα. Στην πράξη όμως ήταν απλώς μια χειρονομία επίδειξης. Οι ΗΠΑ πήραν το μάθημά τους στο Ιράκ. Μια νέα στρατιωτική περιπέτεια στην Αίγυπτο θα προξενούσε μια καταιγίδα στο εσωτερικό της υπερδύναμης, αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Ούτε μια αμερικανική πρεσβεία δεν θα έμενε όρθια σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τα εναπομείναντα φιλοαμερικανικά αραβικά καθεστώτα θα κινδύνευαν με ανατροπή.

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως για το Μπαχρέιν, εξαιτίας της στρατηγικής θέσης που κατέχει πλησίον της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν. Είναι η βάση του Πέμπτου Στόλου, της πιο σημαντικής ναυτικής βάσης σε όλη την περιοχή. Παρόλα αυτά, στάθηκαν ανίκανοι να παρέμβουν ενάντια στο επαναστατικό κίνημα που εκδηλώθηκε στο Μπαχρέιν. Καμιά λοιπόν φανταστική συνωμοσία των ιμπεριαλιστών δεν μπορεί να εξηγήσει αυτή τους την αδυναμία.

Στην περίπτωση της Λιβύης δεν δίστασαν να αποκηρύξουν τον Καντάφι και να καλέσουν στην ανατροπή του -πράγμα που απέφυγαν ευσχήμως όσον αφορά τον Μουμπάρακ. Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα της διπροσωπίας και του κυνισμού που τους διακρίνει. Παρά το γεγονός πως υπαινίχθηκαν, ότι δεν αποκλείεται η ανάληψη στρατιωτικής δράσης εκ μέρους τους, τη στιγμή της αλήθειας δεν βρήκαν το θάρρος που χρειαζόταν για να επέμβουν. Η Χίλαρι Κλίντον δήλωσε πως μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων θα έπρεπε να έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας - γνωρίζοντας πολύ καλά εκ των προτέρων ότι η Ρωσία θα ασκούσε βέτο. Αυτό έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με τη στάση των ΗΠΑ στο Ιράκ.

Εντέλει, υπό την πίεση των Γάλλων και των Βρετανών, οι ΗΠΑ συμφώνησαν σε μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων. Έτσι, τώρα έχουμε μια ανοικτή ιμπεριαλιστική παρέμβαση στη Λιβύη. Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με την υπεράσπιση του λαού της Λιβύης και πολύ περισσότερο, με την υπεράσπιση της επανάστασης στη χώρα αυτή. Είναι ακριβώς το αντίθετο. Οι ιμπεριαλιστές θέλουν να κάνουν τη Λιβύη οχυρό τους, ώστε να καταπνίξουν τις επαναστάσεις, που έχουν ξεκινήσει στην περιοχή.   
Είμαστε ενάντια σε κάθε παρέμβαση των ιμπεριαλιστών. Το καθήκον της ανατροπής του Καντάφι ανήκει μόνο στο λιβυκό λαό. Αλλά η αλήθεια είναι ότι η αρχική επαναστατική ορμή αποπροσανατολίστηκε, και βρέθηκε υπό τον έλεγχο αντεπαναστατικών στοιχείων του Προσωρινού Συμβουλίου, οι οποίοι τώρα παρέδωσαν τη μοίρα του λιβυκού λαού, στα χέρια των ιμπεριαλιστών της Δύσης.

Η ΔΜΤ υποστηρίζει:

  • Όχι στην επέμβαση των ξένων δυνάμεων!
  • Τέλος στην κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν!
  • Όχι στο βομβαρδισμό της Λιβύης!
  • Κάτω ο ιμπεριαλισμός!
  • Κάτω τα χέρια από τη Αραβική Επανάσταση!

Το Ισραήλ και οι Παλαιστίνιοι

Πουθενά αλλού δεν έχει δημιουργήσει η αραβική επανάσταση τόσο πανικό, όσο στο Ισραήλ. Ακόμη και η σκληρότερη στρατιωτική δύναμη παρέλυσε μπροστά στα γεγονότα της Αιγύπτου. Οι ισραηλινοί κυβερνώντες πρόσεχαν ακόμη και τα λόγια τους σε σχέση με τα γεγονότα στην Αίγυπτο. Ο Βενιαμίν Νετανιάχου διέταξε τους υπουργούς του να μην μιλούν γι’αυτά δημοσίως. Το Ισραήλ παρακάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και μια σειρά από χώρες της Ευρώπης να περιορίσουν την κριτική τους για τον Μουμπάρακ. Η Ιερουσαλήμ προσπάθησε απεγνωσμένα να πείσει τους συμμάχους της, ότι η Δύση είναι αυτή που ενδιαφέρεται να «ρίξει» τον Μουμπάρακ με σκοπό να διατηρηθεί η σταθερότητα στο Αιγυπτιακό καθεστώς. Αυτό κρέμασε τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης να τον απομακρύνουν ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση και να αποφευχθεί η επανάσταση.

Ο Μαρξ ανέλυε πως κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, όταν σκλαβώνει άλλον άνθρωπο. Το Ισραήλ ελέγχει ένα μεγάλο αριθμό δυσανασχετούντων Παλαιστίνιων που πληροφορούνται από την τηλεόραση πώς μπορούν να ανατρέψουν την τυραννία. Στη Δυτική Όχθη οι Παλαιστίνιοι συγκρατούνται από τις δυνάμεις της αστυνομίας. Είναι όμως άξιο απορίας το κατά πόσο η αστυνομία και ο στρατός της Παλαιστίνης θα καταφέρουν να τιθασεύσουν τη δημοκρατική κινητοποίηση του πλήθους, όταν στην Αίγυπτο πριν από λίγο καιρό η εκεί στρατιωτική δύναμη αρνήθηκε να ανοίξει πυρ κατά των πολιτών.

Η συνθήκη ειρήνης που υπογράφτηκε το 1979 μεταξύ του Ισραήλ και της Αιγύπτου ήταν μια προδοσία απέναντι στον λαό της Παλαιστίνης και είναι εντελώς αντιδημοτική στον αραβικό κόσμο. Η υποστήριξη της Αιγύπτου βοήθησε σημαντικά τις ισραηλινές επιχειρήσεις για την κατάκτηση των παλαιστινιακών περιοχών το 1967.

Η συμφωνία του Όσλο το 1993 ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, ήταν επίσης μια συμφωνία προδοσίας. Οι αποκαλούμενες παλαιστινιακές περιοχές δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια εκδοχή των νότιο-αφρικανών Bantustans (οικισμοί με αμιγώς μαύρο πληθυσμό). Ήταν μια παρωδία γεμάτη βία και κανένα από τα αιτήματα των παλαιστίνιων δεν ικανοποιήθηκε. Το Ισραήλ συνέχισε να έχει το μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα. Από τότε τα πράγματα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο.
Τώρα η πτώση των πιο δυναμικών τοπικών συμμάχων του Ισραήλ, έχει ριζικά αλλάξει ολόκληρη την ισορροπία αυτή. Έχει ταρακουνήσει την ισραηλινή κυβέρνηση και έθεσε ζήτημα για τη βαθιά ριζωμένη αντίληψη ότι η κατάληψη των παλαιστινιακών εδαφών μπορεί να συνεχίζεται επ’αόριστον. Από το προηγούμενο βράδυ, τα προσεκτικά προετοιμασμένα σχέδια των εξουσιαστών καταστράφηκαν.

Δεκαετίες από τους λεγόμενους ένοπλους αγώνες και τις διαπραγματεύσεις δεν έχουν οδηγήσει πουθενά. Αλλά η επαναστατική κίνηση θέτει το Παλαιστινιακό θέμα σε εντελώς διαφορετική σκοπιά. Η κυβερνητική κλίκα στο Ισραήλ δεν ανησυχεί καθόλου για τους πυραύλους της Χαμάς και τους αυτόχειρες βομβιστές. Αντίθετα, κάθε πύραυλος που πέφτει σε κάποιο ισραηλινό χωριό εξυπηρετεί στο να οδηγήσει την ισραηλινή κοινή γνώμη να ακολουθεί την κυβέρνηση. Αλλά η Παλαιστινιακή Intifada, συνδυασμένη με την Αραβική επανάσταση στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, είναι ένα εντελώς άλλο θέμα.

Όσον αφορά την στρατιωτική δύναμη, το Ισραήλ μπορεί να είναι αήττητο. Σε περίπτωση πολέμου με την Αίγυπτο, το Ισραήλ ίσως να κέρδιζε ξανά. Αλλά θα μπορούσε να κερδίσει ενάντια στις μάζες των διαμαρτυρόμενων σε πλατείες στη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και το Ισραήλ επίσης, απαιτώντας πολιτικά δικαιώματα για τους Παλαιστίνιους; Αυτό είναι ένα ερώτημα που θα πρέπει να κρατήσει τους Ισραηλινούς στρατηγούς και πολιτικούς άγρυπνους.

Η πτώση του Μουμπάρακ έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για το Ισραήλ. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ο προϋπολογισμός για την άμυνα του Ισραήλ θα πρέπει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, καθώς οι κυβερνήτες του φοβούνται την απειλή ενός πολέμου από το νότο. Αυτό θα θέσει περαιτέρω πιέσεις σε μία οικονομία που ήδη ήταν σε κρίση. Το αποτέλεσμα θα είναι νέα πλήγματα και επιθέσεις στο βιοτικό επίπεδο, δίνοντας ένταση στους ταξικούς αγώνες και στο Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου φανταζόταν, ότι η χώρα του ήταν ένα νησί σταθερότητας και δημοκρατίας, που δεν θα μπορούσε να επηρεαστεί από την επανάσταση. Αλλά ουσιαστικά, το Ισραήλ είναι άλλη μια χώρα της Μέσης Ανατολής που απειλείται από το επαναστατικό κύμα που προέρχεται από την Τυνησία και την Αίγυπτο. Νέες αντιθέσεις εμφανίζονται μέσα στο Ισραήλ. Η αύξηση των καυσίμων και του νερού έχει κάνει το Ισραήλ μία από τις ακριβότερες χώρες στον κόσμο, ως προς το κόστος διαβίωσης. Η ηγεσία της Histadrut (η εργατική ομοσπονδία) σκέφτεται το ενδεχόμενο μιας εθνικής απεργίας.

Τα γεγονότα στην Τυνησία και στην Αίγυπτο θα έχουν βαθιές συνέπειες για τους Παλαιστίνιους. Οι Παλαιστίνιοι έχουν εξαπατηθεί απ' όλους όσους έχουν εμπιστευθεί, ξεκινώντας από την υποθετική φιλία των αραβικών καθεστώτων και τελειώνοντας με τους δικούς τους αρχηγούς. Οι τελευταίες αποκαλύψεις από τα Wikileaks αποκάλυψαν την σκανδαλώδη συμπαιγνία του Αμπάς με τους Ισραηλινούς και τους Αμερικάνους. Αυτό θα έχει μεγάλη επίδραση στην ψυχολογία των παλαιστινιακών μαζών.

Για 40 χρόνια, η ηγεσία του PLO, έχει εξαπατήσει τον παλαιστινιακό αγώνα. Το PLO θα μπορούσε να έχει κατακτήσει την εξουσία στην Ιορδανία το 1970. Έτσι, όλη η ιστορία του τόπου θα ήταν διαφορετική. Αλλά η ηγεσία των εθνικιστών μικροαστών αρνήθηκε να επιτεθεί στους «Άραβες αδερφούς» τους. Συνεπώς, η μοναρχία της Ιορδανίας κινητοποίησε τους Βεδουίνους οι οποίοι (με τη βοήθεια του Πακιστανικού στρατού) σκότωσαν χιλιάδες Παλαιστίνιους. Είναι γεγονός πως περισσότεροι Παλαιστίνιοι απ’ ότι Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί από τους Άραβες "αδερφούς" τους.

Οι ίδιοι Βεδουίνοι που επιτέθηκαν στους Παλαιστίνιους το 1970 διαμαρτύρονται τώρα εναντίον του βασιλιά. Προηγούμενοι αξιωματικοί του στρατού προειδοποιούν την κυβέρνηση πως αν δεν κάνει παραχωρήσεις θα αντιμετωπίσει την ίδια καταδίκη όπως ο Μπεν Αλί και ο Μουμπάρακ. Αυτό δείχνει πως η μοναρχία των Χασιμιτών χάνει γρήγορα τη βάση της και αρχίζει να απειλείται. Η κίνηση αυτή έχει ξεκινήσει από τις περιοχές των Βεδουίνων μέχρι το Αμμάν και τους Παλαιστίνιους, που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της Ιορδανίας.

Είναι ώρα να επανεκτιμήσουμε τις τακτικές και την στρατηγική του Παλαιστινιακού αγώνα. Οι αποκαλύψεις των Wikileaks έχουν εκθέσει την Παλαιστινιακή ηγεσία ως κάτι παραπάνω από ισραηλινά τσιράκια. Η διάθεση των Παλαιστινίων χαρακτηρίζεται από θυμό και πίκρα. 'Έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για να οργανωθούν κινητοποιήσεις ενάντια στον Αμπάς στη Δυτική Όχθη και ενάντια στη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, που αντιμετωπίστηκαν με καταστολή. Ακόμα και διαδηλώσεις αλληλεγγύης με την αιγυπτιακή και την τυνησιακή επανάσταση, απαγορεύθηκαν και από τη Χαμάς και από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Πλέον, έχει τεθεί το ζήτημα μιας ενωμένης κίνησης ενάντια στην παρούσα ηγεσία του Παλαιστινιακού κινήματος, ενάντια στην ισραηλινή κατοχή και υπέρ της ενότητας του παλαιστινιακού αγώνα, προσελκύοντας και την στήριξη δεκάδων χιλιάδων χρηστών του Facebook και καλώντας σε διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες. Για τους Παλαιστίνιους, μία Intifada στην Αίγυπτο ήταν ένα μέρος των ονείρων τους για δεκαετίες. Τώρα γίνεται πραγματικότητα. Η καταστροφή των αντιδραστικών αραβικών καθεστώτων από τις μάζες θα αποτελέσει ένα σοβαρό χτύπημα ενάντια στο Ισραήλ και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και θα μεταμορφώσει την όλη κατάσταση. Τώρα για πρώτη φορά οι Παλαιστίνιοι μπορούν να δουν ποιοί είναι οι μοναδικοί πραγματικοί φίλοι τους: οι εργάτες και οι αγρότες όλου του Αραβικού κόσμου.

Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα θεμελιώδες κομβικό σημείο. Οι Παλαιστίνιοι έχουν δει πώς είναι να πολεμάς ενάντια των τυράννων, όχι με βόμβες και πυραύλους, αλλά με μαζική επαναστατική κινητοποίηση. Όλη η διάθεση θα είναι διαφορετική τώρα. Θα υπάρχουν νέοι ξεσηκωμοί στη νεολαία, κινητοποιήσεις ενάντια στη Χαμάς στη Γάζα και ενάντια στην ηγεσία του PLO στην Δυτική Όχθη. Υπάρχει αναπτυσσόμενη πίεση για κάτι διαφορετικό σε σχέση με αυτό που προϋπήρχε. Η ιδέα μιας νέας Intifada πολύ γρήγορα θα κερδίσει έδαφος στους Παλαιστίνιους, και αυτό θα τ' αλλάξει όλα.

Για μια σοσιαλιστική ομοσπονδία

Μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, δημιουργήθηκαν τεχνητά τα λεγόμενα Αραβικά Ενωμένα έθνη από τον ιμπεριαλισμό. Αυτός ο διαχωρισμός δεν βασιζόταν σε κανένα φυσικό ή ιστορικό κριτήριο αλλά καθαρά στα ενδιαφέροντα του ιμπεριαλισμού. H συμφωνία Sykes- Picot διαχώρισε το Ιράκ, το Λίβανο, τη Συρία και την Ιορδανία ανάμεσα σε Βρετανία και Γαλλία. Κάτω από την διακήρυξη Balfour το 1918, οι Βρετανοί επέτρεψαν την εγκατάσταση των Εβραίων στη γενέτειρά τους την Παλαιστίνη.

Στον Περσικό Κόλπο, δημιουργήθηκαν μικρά κράτη με τεράστια αποθέματα πετρελαίου ούτως ώστε να μπορούν να ελέγχονται πιο εύκολα από τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος δεν ήθελε να χάσει την πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές. Οι Σαουδάραβες μονάρχες, ήταν ληστές της ερήμου, μέχρι  που αυξήθηκε η επιρροή τους και η εξουσία τους από το Βρετανό πράκτορα Wilson Cox. Ο ιμπεριαλισμός έχει κομματιάσει το σώμα του μεγάλου αραβικού έθνους.

Η αραβική επανάσταση δε θα μπορέσει ποτέ να πετύχει ολοκληρωτικά, μέχρι να βάλει ένα τέλος στην επαίσχυντη βαλκανιοποίηση του αραβικού κόσμου. Ο μόνος τρόπος για να σπάσουν οι αλυσίδες που έχουν σφυρηλατηθεί από τον ιμπεριαλισμό, είναι να τοποθετηθεί στο πανό μας το σύνθημα της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας του Αραβικού κόσμου. Αυτό θα μπορούσε πιθανόν να δημιουργήσει ένα σοσιαλιστικό κράτος, ξεκινώντας από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι τον Ευφράτη.

Στη βάση μια εθνικοποιημένης σχεδιασμένης οικονομίας, η ανεργία θα μπορούσε να καταπολεμηθεί αμέσως. Ένα τεράστιο απόθεμα αχρησιμοποίητης εργατικής δύναμης θα κινητοποιούνταν προκειμένου να λυθούν τα προβλήματα της στέγασης, της υγείας, της εκπαίδευσης και των υποδομών. Απαλλοτριώνοντας τις τεράστιες πηγές όλων αυτών των χωρών, στη βάση ενός κοινού σχεδίου παραγωγής, οι αραβικές έρημοι θα μπορούσαν να ακμάσουν και μια νέα πολιτιστική επανάσταση θα υποσκίαζε όλες τις κατακτήσεις του παρελθόντος.

Μια σοσιαλιστική ομοσπονδία, με πλήρη δικαιώματα για όλο τον πληθυσμό, είναι ο μόνος τρόπος για να λυθούν τα εθνικά και θρησκευτικά ζητήματα, που έχουν δηλητηριάσει τις ζωές των ανθρώπων για δεκαετίες, οδηγώντας από τον έναν πόλεμο στον άλλον. Μουσουλμάνοι και Κόπτες, Σουνίτες και Σιίτες, Παλαιστίνιοι και Εβραίοι, Άραβες, Βέρβεροι Αμαζίχ, Μαρονίτες, Κούρδοι, Τούρκοι, Αρμένιοι, Δρουζίτες- όλοι θα βρουν μέρος σε αυτή την ομοσπονδία, βασισμένη στην αρχή της απόλυτης ισότητας.

Η ΔΜΤ λέει:

  • Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και όλων των καταπιεσμένων εθνοτήτων στον αυτοπροσδιορισμό!
  • Κάτω ο ιμπεριαλισμός και οι Ισραηλινοί εισβολείς! Τέλος στην κατοχή του Ιράκ, του Αφγανιστάν και της Παλαιστίνης!
  • Να διωχθούν οι συνεργάτες του ιμπεριαλισμού! Για μια επαναστατική διάλυση όλων των αραβικών μαριονέτων του ιμπεριαλισμού!
  • Απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας των ιμπεριαλιστών και των Αράβων συνεργατών τους! Ο πλούτος των αραβικών εδαφών πρέπει να επιστρέψει στο λαό!
  • Για μια επαναστατική ενότητα του λαού! Για μια Σοσιαλιστική Ομοσπονδία της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, στην βάση μιας ελεύθερης, ισότιμης και αδερφικής ενότητας, με αυτονομία σε όλα τα έθνη!<

Άλματα στη συνείδηση

Η Αιγυπτιακή Επανάσταση είναι η τελική απάντηση σε όλους τους σκεπτικιστές και διανοούμενους που συνεχώς τονίζουν το «χαμηλό επίπεδο συνείδησης» των μαζών. Αυτοί οι ειδήμονες της Δύσης που μίλαγαν υποτιμητικά για την απάθεια και την παθητικότητα των Αιγύπτιων όπως και για την «αδιαφορία τους για την πολιτική», τώρα δαγκώνουν τη γλώσσα τους.

Οι μαρξιστές κατανοούν την φύση της ανθρώπινης συνείδησης και γνωρίζουν πως αυτή δεν είναι προοδευτική ή επαναστατική αλλά συντηρητική στη βάση της. Η αντίθεση στην αλλαγή είναι βαθιά ριζωμένη στο ανθρώπινο μυαλό ως ένας μηχανισμός επιβίωσης, προερχόμενος από τις απαρχές τις ανθρώπινης καταγωγής. Σαν γενικός κανόνας, η συνείδηση υπολείπεται των συνθηκών. Δεν αλλάζει όμως σταδιακά, κάθε μέρα και πιο επαναστατική από χθες, όπως και το νερό δεν παγώνει από τους 100 βαθμούς στους 0, χωρίς πρώτα να αλλάξει πολλές, διαφορετικές μορφές.  .

Αυτή η άποψη για την ανθρώπινη συνείδηση (της σταδιακής δηλαδή αλλαγής) είναι μεταφυσική και μηχανιστική και όχι υλική και διαλεκτική. Η διαλεκτικής μας διδάσκει πως τα πράγματα μετατρέπονται στο αντίθετο τους, και πως μικρές και φαινομενικά ασήμαντες αλλαγές μπορούν σε μια δεδομένη στιγμή, που στην φυσική ονομάζεται κρίσιμη κατάσταση, να παράγουν εκρηκτικές αλλαγές σε γιγαντιαία κλίμακα. Η αλλαγή στην συνείδηση συμβαίνει ξαφνικά όταν εξωθείται στην αλλαγή από σημαντικά γεγονότα. Όταν αυτό συμβαίνει η συνείδηση ευθυγραμμίζεται με την πραγματικότητα. Αυτό το άλμα συνείδησης είναι στην ουσία η επανάσταση.

Οι μάζες είτε στην Αίγυπτο, το Ιράν, τη Βρετανία είτε στις ΗΠΑ, δεν μαθαίνουν από τα βιβλία αλλά από την εμπειρία.. Σε μια επανάσταση, μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα από ότι σε άλλες συνθήκες. Οι Αιγύπτιοι εργαζόμενοι και η νεολαία έμαθε πολλά περισσότερα σε μερικές μέρες αγώνα, παρά σε 30 χρόνια «φυσιολογικών συνθηκών». Στους δρόμους οι μάζες αποκτούν την αντίληψη της δικής τους δύναμης. Με τις νίκες στον δρόμο, οι μάζες χάνουν τον φόβο τους για την αστυνομία και την παραστρατιωτική αλητεία.

Σε μια επανάσταση η διαδικασία μάθησης επιταχύνεται. Αυτό παρατηρούμε στην Αίγυπτο και την Τυνησία. Στους δρόμους οι μάζες αποφασίζουν ποια συνθήματα είναι κατάλληλα και ποια όχι. Θα δούμε να επαναλαμβάνονται οι ίδιες διαδικασίας ξανά και ξανά όχι μόνο στην Μ.Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική αλλά παντού.

Από το Κάιρο στο Μάντισον

Το 1917 χρειάστηκε περίπου μια εβδομάδα για να μεταδοθούν τα νέα της επανάστασης στην Ινδία. Σήμερα όμως ο καθένας έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί στην τηλεόραση ζωντανά τα επαναστατικά γεγονότα. Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει σημαντικό αντίκτυπο παγκοσμίως. Για πρώτη φορά εδώ και 32 χρόνια στην Ινδία, τα συνδικάτα και αριστερά κόμματα προκήρυξαν γενική απεργία με αιτήματα για τους χαμηλούς μισθούς και το υψηλό κόστος ζωής. Στο Νέο Δελχί συγκεντρώθηκαν πάνω από 200.000 άτομα, απαιτώντας τη μείωση τιμών των τροφίμων. Παρόλο που η Ινδία αναπτύσσεται με ρυθμό 9% ετησίως , υπάρχει τεράστια συγκέντρωση πλούτου σε λίγους και κοινωνική ανισότητα.

Στην Τυνησία και την Αίγυπτο ο καπιταλισμός έσπασε στον πιο αδύναμο κρίκο. Η αστοί θα προσπαθήσουν να μας πείσουν πως τέτοια γεγονότα δεν συμβαίνουν στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες, πως η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική σε αυτές κλπ. Όντως η κατάσταση είναι διαφορετική μόνο όμως σε ένα βαθμό. Παντού, η εργατική τάξη και η νεολαία αντιμετωπίζει το ίδιο δίλλημα: ή αποδεχόμαστε τη συστηματική καταβαράθρωση της ποιότητας ζωής και των δικαιωμάτων – ή παλεύουμε! 

Το επιχείρημα ότι «αυτό δεν μπορεί να συμβεί εδώ» δεν έχει καμία επιστημονική ή λογική βάση. Το ίδιο λεγόταν και στην Τυνησία μόλις μερικούς μήνες πριν το ξέσπασμα της εξέγερσης, καθώς το καθεστώς της Τυνησίας ήταν φαινομενικά το πιο σταθερό της Β. Αφρικής. Και το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιήθηκε για την Αίγυπτο ακόμη και μετά τη πτώση του Μπεν Αλί. Μόλις μερικές εβδομάδες χρειάστηκαν για να αποδειχθεί η σαθρότητα των ισχυρισμών των αστών. Τέτοια είναι η ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται τα γεγονότα στην εποχή μας. Αργά ή γρήγορα το ίδιο ζήτημα θα τίθεται σε κάθε χώρα στην Ευρώπη, την Ιαπωνία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ .

Ο πληθωρισμός αυξάνεται. Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται. Αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις παντού, ιδίως στις φτωχότερες χώρες. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, 44 εκατομμύρια άνθρωποι επιπλέον θα οδηγηθούν σε ακραία φτώχεια, ο συνολικός τους αριθμός δε, θα φτάσει το 1 δις. Εκατομμύρια κόσμος παλεύει για ένα κομμάτι ψωμί , για δουλειά και ένα σπίτι – δηλαδή για τις πιο βασικές συνθήκες μιας ημί-πολιτισμένης ύπαρξης. Αυτές οι συνθήκες θα έπρεπε να είναι προσβάσιμες σε όλους, την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Αλλά το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί τις βασικές αυτές παροχές, ακόμα και στην ανεπτυγμένη Ευρώπη και Βόρεια Αμερική.Για αυτό το λόγο συμβαίνουν εξεγέρσεις και επαναστάσεις, διότι είναι ζήτημα επιβίωσης ή αφανισμού.

Η παρούσα κρίση δεν είναι μια απλή κυκλική κρίση του καπιταλισμού. Η ανάκαμψη επίσης δεν είναι φυσιολογική. Οι καπιταλιστές θα προσπαθήσουν να πιέσουν τους εργαζόμενους όλο και περισσότερο σε μια προσπάθεια να επαναφέρουν μια οικονομική ισορροπία: να αποπληρώσουν τα χρέη τους, να μειώσουν το κόστος εργασίας κλπ. Πράττοντας όμως έτσι αποσταθεροποιούν ολόκληρη την κατάσταση. Αυτό μερικώς εξηγεί την Αραβική Επανάσταση και την άνοδο της ταξικής πάλης στην Ευρώπη.

Κάθε χώρα στον κόσμο πλήττεται από την οικονομική κρίση. Δεν είναι τυχαίο γεγονός πως η Κίνα καλούσε για «αποκατάσταση της τάξης» στην Αίγυπτο. Εν μέρει έχει οικονομικό ενδιαφέρον. Το καθεστώς της Κίνας ενδιαφέρεται για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα διότι επιθυμεί να συνεχίσει να κερδίζει από τις εξαγωγές. Αλλά πάνω από όλα, το Πεκίνο φοβάται πως η κατάσταση στην Β. Αφρική θα προκαλέσει απεργιακά κύματα στη Κίνα. Για αυτό και μπλόκαρε όλες τις εισερχόμενες πληροφορίες από το διαδίκτυο σχετικά με την Αίγυπτο.

Αντίθετα, κάθε συνειδητοποιημένος εργαζόμενος στον κόσμο θα αγκαλιάσει το θαυμαστό κίνημα των εργαζομένων στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Οι ψυχολογικοί παράγοντες αυτής της κινητοποίησης δεν δύναται να υποτιμηθούν. Για πολλούς, ιδίως στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, η ιδέα της επανάστασης μπορεί να φαίνεται σαν κάτι αυθαίρετο και απομονωμένο. Τώρα τα γεγονότα εκτυλίσσονται ενώπιον τους και αποδεικνύεται πως η επανάσταση δεν είναι μόνο πιθανή αλλά αναγκαία.  

Στην Ευρώπη και την Αμερική υπάρχει έντονο μίσος για τους τραπεζίτες και τα golden boys που πριμοδοτούν τους εαυτούς τους με παχυλά μπόνους, ενώ η υπόλοιπη κοινωνία υποφέρει από τις επιθέσεις στο επίπεδο ζωής. Αυτό το γεγονός αντανακλάται έντονα στα δραματικά γεγονότα του Ουισκόνσιν. Δεν είναι τυχαίο πως οι εργαζόμενοι στην πρωτεύουσα του Ουισκόνσιν, το Μάντισον, φώναζαν το σύνθημα: «παλέψτε όπως οι Αιγύπτιοι». Αυτό το αποτέλεσμα έχουν οι σκληρές πολιτικές που επιβάλλονται στην εργατική τάξη σε μια περίοδο ανάκαμψης της οικονομίας της Αμερικής.

Ξαφνικά ο κόσμος βρέθηκε ενώπιον μιας έκρηξης της ταξικής πάλης στο Ουισκόνσιν με 100.000 εργαζομένους και νεολαίους στους δρόμου. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό με συνθήματα ονομάζοντας τον κυβερνήτη «Χοσνί» (από το Μουμπάρακ) Γουόκερ. Οι Αιγύπτιοι εργαζόμενοι έστελναν συνθήματα αλληλεγγύης στους διαδηλωτές του Ουισκόνσιν, που έκαναν καθιστική διαμαρτυρία στο Καπιτώλιο. Η αστυνομία στάλθηκε να διαλύσει τα πλήθη, ωστόσο συμμετείχε στην διαδήλωση με σύνθημα: «εργατική αστυνομία». Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη.

Στην Ευρώπη έχουμε δει μεγάλα κινήματα των εργαζομένων και της νεολαίας: οκτώ γενικές απεργίες στην Ελλάδα τους τελευταίους δώδεκα μήνες, ένα τεράστιο απεργιακό κίνημα στη Γαλλία, που κατέβασε τριάμισι εκατομμύρια εργάτες στους δρόμους, την κίνηση των Βρετανών φοιτητών, μια γενική απεργία στην Ισπανία και στην Ιταλία το κίνημα των εργατών μετάλλου. Πρόσφατα έγινε η μεγαλύτερη γενική απεργία στην Πορτογαλία, μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974. Ακόμα και στην Ολλανδία, 15.000 φοιτητές διαδήλωσαν στη Χάγη. Στην Ανατολική Ευρώπη έχουμε δει μεγάλες κινήσεις , κυρίως στην Αλβανία και τη Ρουμανία. Στη Βουλγαρία, ακόμη και η αστυνομία συμμετείχε στην απεργία.

Πριν από είκοσι χρόνια, η αστική τάξη ήταν περιχαρής για την ανατροπή του «κομμουνισμού ». Αλλά η χαρά τους ήταν πρόωρη. Εκ των υστέρων, η πτώση του σταλινισμού θα συνιστά απλώς το προοίμιο για μια πολύ πιο δραματική εξέλιξη: την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού. Παντού, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, το σύστημα βρίσκεται σε κρίση. Παντού η άρχουσα τάξη προσπαθεί να ρίξει το πλήρες βάρος της κρίσης του συστήματός της στους ώμους των φτωχότερων στρωμάτων της κοινωνίας.

Οι κινήσεις αυτές έχουν εντυπωσιακές ομοιότητες με τα μαζικά κινήματα που οδήγησαν στην ανατροπή των καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη. Στα χαρτιά, αυτές οι κυβερνήσεις είχαν ένα ισχυρό κρατικό μηχανισμό, μεγάλο στρατό, αστυνομία, και μυστική αστυνομία. Αλλά αυτό δεν τους έσωσε. Επίσης, ούτε τα λεφτά, η αστυνομία και ο στρατός που θα μπορέσουν να σώσουν τις κυβερνήσεις της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν οι εργαζόμενοι κινητοποιηθούν για να αλλάξουν την κοινωνία.

Οι μάζες έχουν δείξει ξανά και ξανά την αποφασιστικότητα και προθυμία να αγωνιστούν. Προκειμένου να επιτευχθεί η νίκη πρέπει να είναι οπλισμένες με ένα σαφές πρόγραμμα και ηγεσία. Οι ιδέες του μαρξισμού είναι οι μόνες που μπορούν να την παρέχουν. Το μέλλον είναι δικό μας.

  • Ζήτω η Αραβική Επανάσταση!
  • Εργάτες όλου του κόσμου ενωθείτε!
  • Ζήτω ο σοσιαλισμός, η μόνη ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας!
  • Thawra hatta'l Nasr!

Translation: Μαρξιστική Φωνή (Greece)