Η εξέγερση των Γαλλικών περιχώρων

Greek translation of The revolt of the French estates by Greg Oxley (November 8, 2005)

Οι ταραχές στη Γαλλία συνεχίζουν να επεκτείνονται τις τελευταίες ημέρες. Έχουν πλέον διαδοθεί σε πάνω από 200 περιοχές. Χιλιάδες αυτοκίνητα κάηκαν. Εκατοντάδες γραφείων και μαγαζιών έχουν υποστεί βανδαλισμό. Τα Γαλλικά ΜΑΤ (CRS) και η αστυνομία έχουν τσακιστεί, αποθαρρυνθεί και εξουθενωθεί από αυτή τη δοκιμασία. Τα περίχωρα των μεγάλων Γαλλικών πόλεων έχουν μετατραπεί σε πεδία μάχης.

Η άμεση αιτία για αυτή την εξέγερση ήταν ο θάνατος δύο νέων, οι οποίοι από το φόβο πως θα συλλαμβάνονταν στα δίκτυα μιας ακόμα αστυνομικής επιχείρησης, αναζήτησαν καταφύγιο σε μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Αλλά πέρα από αυτό το τραγικό γεγονός, ο σκοπός και η ασυνήθιστη ισχύς αυτού του κινήματος μπορεί μονάχα να εξηγηθεί σα συνέπεια της ανεργίας, της πείνας, των κοινωνικών και φυλετικών διακρίσεων, οι οποίες έχουν συσσωρευτεί εδώ και δεκαετίες. Είναι επίσης μια αντίδραση στον κυνισμό αυτής της παρασιτικής και διεφθαρμένης κοινωνικής τάξης, η οποία στρογγυλοκάθεται στην κορυφή της «Δημοκρατικής τάξης πραγμάτων», η οποία καθημερινά σκορπάει την περιφρόνησή της για τα «απόβλητα των περιχώρων», και της οποίας η αντιδραστική νοοτροπία ενσωματώνεται τέλεια στην προβοκατόρικη, περιφρονητική και επιθετική γλώσσα του Νικολά Σαρκοζί.

Δεν περίσσεψαν οι προσπάθειες για να στιγματιστούν οι εξεγέρσεις και για να κρυφτούν οι πραγματικές αιτίες πίσω από την εξελισσόμενη μανία τους. Οι εξεγερμένοι υποτίθεται πως ήταν χούλιγκαν, εγκληματίες, ακόμα και ηλίθιοι που χειραγωγούνται από ηγέτες συμμοριών. Στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα απ’ όλα αυτά. Αυτό που συμβαίνει είναι ένας ξεσηκωμός της νεολαίας – όχι της καλοβαλμένης νεολαίας, αλλά της πιο καταπιεσμένης, της πιο τσαλαπατημένης και της πιο απελπισμένης νεολαίας. Είναι μήπως οι αστοί σοκαρισμένοι από τις μεθόδους τους; Αυτοί οι νεολαίοι δεν είναι αρκετά «πολιτισμένοι»; Θα μπορούσε βέβαια η εξήγηση για τους κακούς τους τρόπους (σε σχέση πάντα με τα γούστα των αστών) να βρεθεί στο γεγονός πως έχουν μεγαλώσει κατά το μεγαλύτερο μέρος μέσα στην απόλυτη μιζέρια – για να μην αναφέρουμε τη βιαιότητα της αστυνομίας!

Μήπως υπάρχει έστω ένας από αυτούς τους νεολαίους που να μην έχει υπάρξει θύμα της φτώχειας ή των διακρίσεων; Ναι, οι νέοι αυτοί είναι γεμάτοι μίσος. Αντίθετα όμως με αυτό που ακούνε συχνά, το μίσος δεν είναι πάντα κάτι το κακό. Το μίσος μπορεί να αποτελέσει έναν ισχυρό μοχλό για την ανθρώπινη χειραφέτηση, όταν κατευθύνεται ενάντια στην αδικία αυτού του κακού συστήματος.

Από την οπτική γωνία των μάχιμων κομμουνιστών και συνδικαλιστών, υπάρχουν πολλά που μπορούν να ειπωθούν για τις μεθόδους που χρησιμοποίησε η νεολαία σε αυτή την εξέγερση. Αυτές δεν είναι οι μέθοδοι του εργατικού κινήματος. Χάνουν το στόχο. Δε μπορούμε να εγκρίνουμε την καταστροφή σχολείων, νοσοκομείων, επιχειρήσεων ή ακόμα και οχημάτων. Αλλά τέτοιες δραστηριότητες είναι στη φύση μιας τέτοιου τύπου κινητοποίησης. Πριν την εμφάνιση των πρώτων συνδικαλιστικών οργανώσεων τον 19ο αιώνα υπήρχαν πολλές περιπτώσεις εργατών σε απελπισία να καταστρέφουν εργοστάσια και μηχανές, ή να επιτίθενται σε ιδιοκτησίες χωρίς καμία διάκριση. Αλλά η νεολαία στην οποία αναφερόμαστε τώρα δε γνωρίζει καν τον κόσμο της εργασίας – και πολλοί από τους γονείς τους έχουν αποβληθεί από αυτόν. Σε πολλές από τις περιοχές το ποσοστό της ανεργίας είναι γύρω στο 40%. Ανάμεσα στους ίδιους αυτούς τους νέους, υπάρχουν πολλοί που δεν εγκρίνουν αυτές τις μεθόδους – αλλά σε αντίθεση με τους απεργούς εργάτες, οι οποίοι έχουν οργανώσεις και εξουσία για να παίρνουν συλλογικές αποφάσεις, δεν έχουν τρόπο να τους σταματήσουν.

Όπως και να’ χει, η στάση της κυβέρνησης και των ΜΜΕ απέναντι σε μια τέτοια καταστροφή είναι τελείως υποκριτική. Χύνουν κροκοδείλια δάκρυα. Καταλαβαίνουμε πλήρως το θυμό των εργατών και των οικογενειών τους οι οποίοι υποφέρουν από την καταστροφή. Αυτοί οι εργάτες και οι οικογένειές τους δεν έχουν καμιά σχέση με τις κοινωνικές αιτίες της αναταραχής. Είναι οι ίδιοι θύματα του καπιταλισμού. Είναι απαραίτητο να πούμε ένα πράγμα: ακόμα και αν αυτές οι εξεγέρσεις συνεχίζονταν για δώδεκα μήνες ακόμα, δε θα ήταν σε θέση να καταστρέψουν τόσες επιχειρήσεις, δουλειές ή δημόσιες υπηρεσίες όσες καταστρέφει ο βανδαλισμός από τους χούλιγκαν – ντυμένους με κουστούμια και γραβάτες, αλλά που είναι στην ουσία τους πραγματικοί χούλιγκαν – οι οποίοι βρίσκονται στην MEDEF (Κίνημα των Γαλλικών Επιχειρήσεων) και την UMP (Ένωση για ένα Λαϊκό Κίνημα).

Οι Ντε Βιλεπέν και Σιράκ κάλεσαν για επαναφορά στην «τάξη». Ο Ντε Βιλιέρ κάλεσε επίσης για τάξη και συνέστησε την αποστολή του στρατού για την καταστολή της εξέγερσης. Αλλά για τι είδους «τάξη» μιλάμε; Είναι η τάξη μιας Δημοκρατίας σαπισμένης μέχρι τον πυρήνα της, βασισμένης στους εκβιασμούς και τη διαφθορά. Είναι μια τάξη στην οποία ένας μικρός αριθμός μεγάλων καπιταλιστών υπάγουν ολόκληρη την κοινωνία στη λαιμαργία τους για κέρδη και εξουσία. Είναι μια τάξη στην οποία η νεολαία υποτίθεται πως δέχεται με παθητικότητα τον τρόπο ζωής της, όπου οι εργάτες υποτάσσονται μειλίχια στους νόμους της αγοράς, όπου οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι ενώ η φτώχεια και η αβεβαιότητα γενικεύονται. Η αδυσώπητη επιθετικότητα του Σαρκοζί απέναντι στα «περίχωρα», που με φαιδρότητα παρουσιάζονται ως το γόνιμο έδαφος για τους Μουσουλμάνους φονταμενταλιστές, εγκληματίες, ή ακόμα και τρομοκράτες, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μέρος της εχθρότητάς του απέναντι στους εργάτες της SNCM (Société Nationale Maritime Corse Méditerranée), της RTM ή οποιοδήποτε άλλης ομάδας που προσπαθεί να αγωνιστεί ενάντια στις ιδιωτικοποίησης και την κοινωνική στασιμότητα.

Αυτή η εξέγερση συνδέεται με αυτό που ζυμώνεται μέσα στη Γαλλική εργατική τάξη. Είναι μια πρόκληση για το συνδικαλιστικό κίνημα, για το Σοσιαλιστικό και το Κομμουνιστικό Κόμμα, τα οποία δεν πρέπει να αγνοήσουν αυτό το σημαντικό κίνημα. Εάν μας ζητούσαν να διαλέξουμε ανάμεσα σε αυτούς τους θαρραλέους, μάχιμους, απειθείς νέους που πραγματοποιούν ανταρσία – παρά τα όσα λάθη που κάνουν λόγω της πολιτικής τους απειρίας και της έλλειψης οργάνωσης – και τους σκληρούς εκπροσώπους του καπιταλισμού, οι οποίοι έχουν στείλει τα ΜΑΤ εναντίον τους, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να αποφασίσουμε με ποιους τασσόμαστε.

Όταν ο Φρανσουάζ Χολλάντ (ένας ηγέτης του Σοσιαλιστικού κόμματος) αρνείται να απαιτήσει την παραίτηση του Σαρκοζί με την πρόφαση πως δε θέλει να ενθαρρύνει τους ταραξίες, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να ενθαρρύνει τον ίδιο το Σαρκοζί. Έχει πει πως η παραίτηση του Σαρκοζί δεν είναι αρκετή. Πρέπει να απαιτήσουμε τότε την παραίτηση ολόκληρης της κυβέρνησης – αυτό σημαίνει άμεσο κάλεσμα για νέες βουλευτικές εκλογές.

Οι νέοι δε χρειάζονται ενθαρρυντικούς λόγους, αλλά ένα τολμηρό και επαναστατικό πρόγραμμα δράσης, που εναντιώνεται στον καπιταλισμό με τον ίδιο τρόπο που ο καπιταλισμός εναντιώνεται σε εμάς. Οι «τυφλές» αναταραχές της μορφής που παρακολουθούμε αυτή τη στιγμή δεν είναι μοναχά το άμεσο αποτέλεσμα των αδιεξόδου του καπιταλισμού γενικά. Απορρέουν επίσης από την αποτυχία των 15 χρόνων Αριστερών κυβερνήσεων από το 1981, στις οποίες οι εκπρόσωποι του Σοσιαλιστικού και του Κομμουνιστικού Κόμματος αισθάνονταν ικανοποιημένοι περνώντας λίγες μικρής έκτασης μεταρρυθμίσεις που δεν έκαναν τίποτα το ουσιαστικό για να αλλάξουν τον αρπακτικό και αντιδραστικό χαρακτήρα του καπιταλισμού. Η τελευταία κυβέρνηση της Αριστεράς έφερε σε πέρας ένα μεγάλης έκτασης πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο ο Σιράκ, ο Ραφαρέν και ο Βιλλεπέν απλά συνεχίζουν από το 2002.

Σήμερα, το καθήκον μας σαν Κομμουνιστές είναι να εξηγήσουμε υπομονετικά σε κάθε νεολαίο, με ευθύτητα και χωρίς περιστροφές, σε κάθε εργάτη, σε κάθε άνεργο και συνταξιούχο πως ο καπιταλισμός σημαίνει διαρκή κοινωνική οπισθοδρόμηση και πως δεν υπάρχει άλλος τρόπος για την αναστροφή αυτής της τάσης όσο οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις παραμένουν κάτω από τον έλεγχο των καπιταλιστών. Πρέπει να απλώσουμε τα χέρια μας με αλληλέγγυα αισθήματα για αυτούς τους εξεγερμένους νέους. Να τους εξηγήσουμε πως καμία εξέγερση, όσο μεγάλη και εκτεταμένη κι αν είναι, δεν είναι σε θέση να λύσει τα προβλήματά τους. Πρέπει να τους καλέσουμε να οργανωθούν μαζί μας, να προετοιμάσουμε συνειδητά και να αγωνιστούμε με σοβαρότητα για την ανατροπή του καπιταλισμού.

Οι εκπρόσωποι του καπιταλισμού θα προμηθεύσουν τα ρόπαλα, τα δακρυγόνα και τις χειροπέδες που είναι απαραίτητα για την «επαναφορά στην τάξη». Αλλά δε θα μπορέσουν να επιλύσουν κανένα από τα προβλήματα που συντρίβουν τη νεολαία. Πράγματι, αυτές οι αναταραχές θα λήξουν αναπόφευκτα με την τελική τους υποχώρηση. Όμως οι βαθύτερες αιτίες θα παραμείνουν. Ανάμεσα στη νεολαία που αντιμετωπίζει με γενναιότητα τη βιαιότητα των ΜΑΤ σήμερα θα βρεθεί ένας ικανός αριθμός μαχητών που θα ταχθεί στην υπόθεση του σοσιαλισμού – εφόσον απευθυνθούμε σε αυτούς χρησιμοποιώντας μια γλώσσα που μπορούν να καταλάβουν, μια επαναστατική γλώσσα.

Σε τελική ανάλυση αυτό που προετοιμάζεται είναι μια επανάσταση. Το καπιταλιστικό σύστημα είναι τελείως ανίκανο να αντιμετωπίσει τις ανάγκες των ανθρώπων. Η ύπαρξή του έχει καταστεί ασύμβατη με τις κοινωνικές κατακτήσεις του παρελθόντος. Οι εκπρόσωποί του επιτίθενται στην εργατική τάξη, στους ανέργους και τους συνταξιούχους. Η ανεργία, η ανασφάλεια και η μιζέρια είναι σε ανάπτυξη. Την ίδια στιγμή που ο Βιλλεπέν μιλάει για την ανακούφιση της «δυστυχίας» της νεολαίας, η κυβέρνηση και η MEDEF ετοιμάζουν μια νέα επίθεση στα επιδόματα ανεργίας. Οι εξεγέρσεις στα Γαλλικά περίχωρα αποτελούν μια σαφή έκφραση της συσσώρευσης έντονων πολωτικών τάσεων εντός της Γαλλικής κοινωνίας. Οι ταραχές αποτελούν μια επιπλέον απόδειξη – μαζί με πολλούς ακόμα παράγοντες – πως η Γαλλία έχει μπει σε μια εποχή έντονης κοινωνικής αστάθειας, στην πορεία της οποίας οι εργάτες αυτής της χώρας θα αντιμετωπίσουν την πρόκληση να βάλουν ένα τέλος στον καπιταλισμό.

Παρίσι, 8 Νοεμβρίου 2005